Λουίς Γ. Α. Βίνια, Ναγιάρα Δ Μ Α Χούρι, Σίλα Τζιαρντίνι Μούρτα

Η χρήση τόσο παράνομων όσο και νόμιμων ναρκωτικών μεταξύ των εφήβων αποτελεί σοβαρό πρόβλημα για τις κοινωνίες παγκοσμίως. Υπό αυτή την έννοια, είναι θεμελιώδες να προσδιοριστούν οι παράγοντες κινδύνου και προστασίας για τη χρήση ναρκωτικών σε διαφορετικά περιβάλλοντα νεολαίας. Η παρούσα μελέτη διερευνά τις συσχετίσεις μεταξύ της χρήσης ναρκωτικών και του φύλου, των πρακτικών γονικής μέριμνας, της αυτο-αποτελεσματικότητας και των μελλοντικών προοπτικών για τους νέους, με βάση τη θεωρία κοινωνικής μάθησης του Bandura. Η μελέτη είναι ποσοτική, συγχρονική, συν-σχεσιακή έρευνα. Οι συμμετέχοντες ήταν 698 μαθητές από δημόσια σχολεία της Ομοσπονδιακής Περιφέρειας και της πόλης Goiania της Βραζιλίας. Οι συμμετέχοντες απάντησαν σε ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τις πρακτικές υγείας και τη σχολική ζωή ("Questionário sobre saúde e vida escolar"). Το ερωτηματολόγιο περιέχει ερωτήσεις σχετικά με τα κοινωνικοδημογραφικά χαρακτηριστικά, τη χρήση ναρκωτικών (αλκοόλ, καπνός, εισπνεόμενες ουσίες, μαριχουάνα, κοκαΐνη και κρακ) και τα πρότυπα χρήσης, τις πρακτικές γονικής μέριμνας, την αυτοαποτελεσματικότητα και τις προσδοκίες για το μέλλον. Οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες (54,6%) ήταν κορίτσια ηλικίας 10 έως 15 ετών.

Σχεδόν το ήμισυ του δείγματος (47,6%) έχει δοκιμάσει αλκοόλ και η μέση ηλικία της πρώτης κατανάλωσης αλκοόλ ήταν τα 11,58 έτη (SD= 1,98). Οι εισπνεόμενες ουσίες ήταν η δεύτερη πιο διαδεδομένη ναρκωτική ουσία (19,5%), ακολουθούμενη από τον καπνό (11%), τη μαριχουάνα (6,5%), την κοκαΐνη (0,9%) και το κρακ (0,4%). Τα αγόρια τείνουν να καταναλώνουν περισσότερα ναρκωτικά από τα κορίτσια και η χρήση καπνού είναι σημαντικά υψηλότερη (p=0,028). Οι πρακτικές γονικής μέριμνας αξιολογήθηκαν από έξι υποκατηγορίες: απαιτητική υπευθυνότητα, συναισθηματική υποστήριξη, ενθάρρυνση της αυτονομίας, τιμωρητικός έλεγχος, παρεμβατικότητα και επίβλεψη συμπεριφοράς. Οι συσχετίσεις με τη χρήση ναρκωτικών ήταν σημαντικές, κυρίως για τη συναισθηματική υποστήριξη, την παρεμβατικότητα (αρνητική συσχέτιση) και την επίβλεψη της συμπεριφοράς, γεγονός που εν μέρει επιβεβαιώνει τη βιβλιογραφία σχετικά με τους προστατευτικούς παράγοντες που σχετίζονται με τη διάσταση της ανταπόκρισης. Υπήρξε αρνητική συσχέτιση μεταξύ της αυτοεπιβεβαιωτικής αποτελεσματικότητας και της χρήσης ναρκωτικών, η οποία ήταν στατιστικά σημαντική μεταξύ της χρήσης ναρκωτικών και της αυτοαποτελεσματικότητας για την εξασφάλιση γονικής υποστήριξης και της αυτο-αποτελεσματικότητας για αυτορυθμιζόμενη μάθηση, η οποία συνέκλινε με προηγούμενες μελέτες. Υπήρξε σημαντική συσχέτιση μεταξύ των μελλοντικών προοπτικών τους και της χρήσης παράνομων ναρκωτικών, ωστόσο η σχέση μεταξύ των μελλοντικών σχεδίων και της χρήσης αλκοόλ δεν ήταν σημαντική.

Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν τον σημαντικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι πρακτικές γονικής μέριμνας, η αυτοαποτελεσματικότητα και οι μελλοντικές προοπτικές ως προστατευτικοί παράγοντες κατά της χρήσης ναρκωτικών. Ergo, αυτές οι μεταβλητές μπορούν να εφαρμοστούν σε εκπαιδευτικά και υγειονομικά πλαίσια που σχετίζονται με τους πληθυσμούς των νέων.

Αυτή η περίληψη υποβλήθηκε στην Ετήσια Συνάντηση της Εταιρείας Έρευνας πρόληψης 2017 .